DOSTLUK

Tasavvufi eğitimde dostluk düsturu vardır;

1.Allah'la(cc) dostluk,

2.Resulullah'la(sav) dostluk,

3.Evliya ile dostluk,

4.Akraba ile dostluk,

5.İhvan ile dostluk,

6.Cahillerle dostluk.

1.ALLAH(CC) İLE DOSTLUK; İtaat, teslimiyet, edep, güzel ahlâk, ibadet, murakabe, infak.

2.RESULULLAH'LA(SAV) DOSTLUK; Sünnetine ittiba etmek.

3.EVLİYA İLE DOSTLUK; Teslimiyet, rabıta, itaat, hürmet, hizmet, saygı.

4.AKRABA İLE DOSTLUK; Haklarına riayet, onlarla iyi geçinmek, fedakârlık, müsamahakâr olmak, kat'iyen münakaşa, murazaa etmemek, affedici olmak, hizmet, infak, hoşgörü ve rıfk ile muamele etmek, incitmeden, incinmeden en güzel şekilde geçinmeye say-ı gayret etmek, daima güler yüzlü olmak, acı günlerinde de, sevinçli günlerinde de yanlarında bulunmak, böylece acılarını da, sevinçlerini de paylaşmak.  

Bunlar ve daha pek çok güzelliklerle akraba hukukuna riayet etmek müminin şiarıdır. Bilhassa ana-baba hakkı ödenmez. Allah'ın(cc) hukukundan sonra ana-baba hukuku gelir ki, Kur'an bunun ciddiyetini, önemini kesin olarak bildirir, ''Onlara öf bile demeyin, rıfkla muamele edin,'' şeklinde mesajlar verir.

Ana-baba ile başlayan aile hayatı; kardeşler, evlâtlar, torunlar, yeğenler, teyze, amca, hala, dede, nine gibi birinci, ikinci, üçüncü derece kuşak olarak devam edip, gider. Burada salihe düşen, ulaşabildiği yere kadar ulaşmaya çalışmaktır. Asla kırgınlık, küskünlük, husumete yer vermemelidir. Bir kalp eğitimine tâbi olan salike gereken odur ki, karşısındaki nasıl olursa olsun, o en güzel davranışlarda bulunur, geçimli, hizmetli, affedici olur. 

Efendimiz'in(sav) bir hadisi bu konuya en güzel şekilde ışık tutar; ''Cebrail(as) gelerek; Ya Resulallah! Allah senden şöyle olmanı istiyor; sılayı kat edene sıla etmekle, seni mahrum edene atiye ve ihsan etmekle, sana kötülük edene iyilik etmekle emrediyor, bu insaniyette ve İslamiyette en yüce ahlaktır.'' 

Görülüyor ki, gelmeyene gitmek, vermeyene vermek, kötülük edene iyilik etmek Yüce Allah'ın(cc) Resulünden istediği yüce ahlâk kaidesidir. 

5.İHVAN İLE DOSTLUK; Sevmek; sık sık beraber olmak, madden ve manen yardımlaşmaktır. Bu kardeşlik ve dostluk Hak içindir, bundan dolayı daha çok maneviyata yönelik konularda yardımlaşmak, ebedi olan istikballerin tahsili için birbirleriyle yardımlaşmaya gayret etmek, bu uğurda hiçbir zorluktan yılmamak, hatta kardeşinin nefsini, saadetini kendi nefsinden önde tutmak, onun huzur ve selâmeti için elinden geleni yapmak ve böylece isar ehli olmaya çalışmakla manen terakki için adeta birbirleriyle kenetlenerek, vuslat iklimlerinde terakkiye say etmekle ihvan ile dostluk olur.

6.CAHİLLERLE DOSTLUK; Onu uyarmakla olur. Fakat uyarıları dinlemiyor, kötülükleri adeta kendine şiar ediniyorsa, ondan bir zarar görmemek için uzak olmakla beraber, onun ıslahı, hidâyete ermesi için dua etmekle olur. 

Dostluk lafla olmaz, ispat ister. Her konuda olduğu gibi dostluk hakkında kısaca bahsedilen bu kurallar uygulanmazsa, 'dostum, severim, seviyorum' demenin bir manası yoktur. En azından bu kurallara uymak gerekir.