Ana-baba hakkının en büyük haklardan olduğu Kur'an-ı Kerim'de bildirilmiştir. Cenab-ı Hakk'tan sonra insanın en yakın derecedeki kimsesi, anne ve babası denmiştir. Allah(cc)'a itaatin yanı başında ana-babaya itaat emredilmiştir.
Kur'an-ı Kerim'de anne-babaya iyilik ve hizmet hususunda muhtelif ayetler vardır. Birçok yerde de bu yükümler tevhidden, ibadetten sonra gelmiştir. ''İsrailoğullarından, Allah'tan başkasına kulluk etmeyin, anne babaya,...iyilik edin, diye söz almıştık.''Bakara Suresi(83)
''De ki; geliniz Rabbinizin size neleri haram kıldığını okuyayım. O'na hiçbir şeyi ortak koşmayın, ana-babaya iyilik edin,...''En'am Suresi(151)
''Rabbin sadece Kendisine kulluk etmenizi, ana-babaya da iyi davranılmasını emretti. Onlardan biri veya her ikisi senin yanında yaşlanırlarsa kendilerine 'öf' bile deme, onları azarlama, ikisine de güzel söz söyle, onlara acıyarak tevazu kanatlarını ger ve 'Rabbim küçüklüğümde onlar beni nasıl yetiştirmişlerse, sende onları esirge' diye dua et.'' İsra Suresi(23-24)
Görülüyor ki, Cenab-ı Hakk ana-babaya itaat ve hürmeti kendi ihsanıyla birlikte zikrediyor. Allah-ü Teala ana-baba hakkının büyüklüğüne işaret ederek bu hususta kulların sorumluluklarını ve mesuliyetlerini bildiriyor. Nitekim yalnız İslam değil, İslam'dan önce gelmiş olan suhuflarda da bu hususun önemi üzerinde durulmuştur. Ana-babaya hürmeti, itaati, yardımı, onların gönüllerini almayı farz kılmıştır. İslam bu hususta daha ileri gitmiş, 'onlara öf bile demeyin' diyerek, onları üzecek ve saygısızlık olacak her davranışı yasaklamıştır. Onların karşısında edebinizi muhafaza ediniz, onların hakkınızda yapacakları duaları makbul sayınız. Onlara saygılı olmayı, hürmet etmeyi en büyük cihad telakki ediniz. Onların memnun olması, Allah(cc)'ın memnun olmasıdır.
'' De ki; hayırda harcayacağınız şey ana-baba, yakınlar, yetimler, fakirler ve yolcular içindir.''Bakara Suresi(215)Bu ayet-i celileden anlaşılan o ki, hayırlara ana-babadan başlamak zaruridir.
''Biz insana ana-babasına karşı iyi davranmasını öğütledik. Eğer ana-baban bilgin olmayan birşeyi( körü körüne) Bana ortak koşman için seni zorlarlarsa, o zaman onlara itaat etme. Dönüşünüz Banadır. Yaptıklarınızı size bildiririm.'' Ankebut Suresi(8)
Bu ayet-i celileyi müfessirler şöyle açıklamışlardır; 'Eğer sizin putperest ana-babanız sizi putperestliğe davet ederlerse, onların bu davetini kabul etmeyeceksiniz.Diğer dünyevi işlerde müslüman bir ana-babayla, gayr-ı müslim bir ana-babanın farkı yoktur. Gayr-ı müslim olmalarına rağmen İslam onların hakkını gözetmiştir.
''Cennet anaların ayakları altındadır.'' Hz.Muhammed(sav)
''Hakk Teala'nın rızası, babanın rızasıyla elde edilir.'' Hz.Muhammed(sav)
Ashabı, Efendimiz(sav)'e sordular; -Ya Resulallah! Allah(cc) katında hangi amel daha makbuldür?
Efendimiz(sav) buyurdu; -Vaktinde kılınan namaz. Sonra nedir? -Ana-babaya hürmet göstermek, onlara iyilik yapmak. Bundan sonra nedir? -Hakk yolunda cihad etmek, zahmete katlanmak.
''Kim ana-babasının rızasını alarak sabahlarsa, ona cennetten iki kapı açılır.''
''Ana-babaya iyilik etmek, nafile namaz, oruç ve hac faziletlerinden daha faziletlidir.''
Allah(cc) buyurur; 'İmanlı olanlardan cehennemden en son çıkacak olanlar, Allah(cc) yolundaki ana-babasının İslamiyete uygun olan emirlerine riayet etmeyip, asi olanlardır. Ana-babasını razı etmiş olan, Beni razı etmiş olur.'
Ana-baba hakkı en büyük haklardandır, bir müminin bu hakka riayette ciddi olması elzemdir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder